Sao Mộc là gì? Cấu trúc, đặc điểm và những điều bí ẩn về Sao Mộc

Người đăng: Huyen Trang

Sao Mộc được biết đến là hành tinh lớn nhất trong Hệ Mặt Trời. Ngày nay các nhà khoa học đã tìm ra được những điều bí ẩn và bất ngờ về Sao Mộc có thể bạn chưa biết. Hãy cùng Dubaothoitiet tìm hiểu về Sao Mộc là gì? Cấu trúc, đặc điểm và những điều bí ẩn về Sao Mộc bạn cần biết nhé.

MỤC LỤC

 

Sao Mộc là gì?

Hình ảnh Sao Mộc

Hình ảnh Sao Mộc

Sao Mộc (Jupiter) là hành tinh thứ năm gần Mặt Trời trong Hệ Mặt Trời và là hành tinh lớn nhất trong Hệ Mặt Trời. Sao Mộc là vật thể sáng thứ ba trên bầu trời đêm, sau Sao Kim và Mặt Trăng (Sao Hỏa có thể sáng hơn Sao Mộc ở một số điểm nhất định trên quỹ đạo của nó trong một thời gian ngắn).

Sao Mộc được bao phủ bởi các sọc mây xoáy. Có những cơn bão dữ dội như Vết Đỏ Lớn đã tồn tại hàng trăm năm.

Vành đai Sao Mộc là gì?

Sao Mộc có các vành đai giống Sao Thổ nhưng mờ và nhỏ hơn. Hình dạng vành đai của nó giống như một chiếc đĩa mỏng, chỉ dày khoảng 30km, rộng khoảng 9.400 km, cách Sao Mộc 128.300 km. Vòng này được chia thành vòng trong và vòng ngoài, vòng ngoài sáng hơn, vòng trong tối hơn và gần như được kết nối với bầu khí quyển của Sao Mộc.

Vành đai Sao Mộc

Vành đai Sao Mộc

Từ việc nghiên cứu các bức ảnh chụp từ tàu vũ trụ, người ta nhận thấy rằng hệ thống vành đai của Sao Mộc chủ yếu bao gồm ba phần: vành đai tối, vành đai sáng và quầng sáng. Vành đai sáng là một đám mây bụi rất mỏng bên ngoài vành đai tối và độ dày bao quanh các vòng sáng và tối không vượt quá 30 km. 

Vòng sáng cách khoảng 130.000 km tính từ tâm Sao Mộc và rộng 600 km. Vòng tối nằm ở bề mặt bên trong của vòng sáng, rộng tới 50.000 km và rìa bên trong của nó gần như được kết nối với bầu khí quyển của Sao Mộc. 

Cấu trúc và bề mặt của Sao Mộc

  • Sao Mộc là hành tinh lớn nhất trong hệ mặt trời của chúng ta.

  • Sao Mộc là một hành tinh khí khổng lồ. Nó bao gồm chủ yếu là heli và hydro. 

  • Sao Mộc có bầu khí quyển rất dày, kéo dài hơn 5.000 km và Sao Mộc không có bề mặt rắn.

  • Sao Mộc có các vành đai nhưng rất khó nhìn thấy vì chúng nhỏ và mờ.

Đặc điểm của Sao Mộc

Đặc điểm về kích thước, khối lượng

Khối lượng của Sao Mộc lớn hơn 2,5 lần so với tất cả các hành tinh khác trong Hệ Mặt Trời cộng lại. Mặc dù đường kính của Sao Mộc gấp 11 lần đường kính của Trái Đất và thể tích  gấp 1321 lần Trái Đất nhưng mật độ thể tích của nó rất thấp nên khối lượng của nó chỉ bằng 318 lần Trái Đất.

Kích thước so với Trái Đất

Kích thước so với Trái Đất

Bán kính của Sao Mộc bằng 1/10  Mặt Trời và khối lượng của nó chỉ bằng 1/1000 khối lượng của Mặt Trời.

“Khối lượng Sao Mộc” (MJ hay MJup) thường được dùng làm đơn vị đo khối lượng để mô tả các thiên thể khác.

Đặc điểm về khí hậu

Do Sao Mộc có nguồn nội năng mạnh, chênh lệch nhiệt độ giữa cực và xích đạo không lớn, không quá 3°C nên gió Bắc Nam trên Sao Mộc rất yếu, chủ yếu là gió Đông Tây, tốc độ gió mạnh nhất khoảng 130-150 m/s.

Bề mặt Sao Mộc có các sọc màu đỏ, nâu và trắng, có thể suy ra hướng gió trong khí quyển Sao Mộc song song với xích đạo, do các vùng khác nhau, gió Tây và gió Đông luân phiên  nhau, rõ ràng là đặc trưng của khí quyển Sao Mộc. 

Sét và giông bão cũng đã được quan sát thấy trong bầu khí quyển của Sao Mộc. Khí quyển chứa một lượng rất nhỏ các hợp chất hữu cơ như axetylen và metan, khả năng cao các hợp chất hữu cơ này được tạo ra do giông bão.

Những điều bí ẩn về Sao Mộc

Sao Mộc có kích thước khổng lồ

Khối lượng của Sao Mộc gấp 318 lần Trái đất, hay gấp 2,5 lần khối lượng của tất cả các hành tinh cộng lại. Tuy nhiên, hình dạng của nó sẽ trở nên nhỏ hơn nếu Sao Mộc có khối lượng địa chất lớn hơn.

Nếu Sao Mộc trở nên nặng hơn nữa, mật độ vật chất bên trong sẽ dày hơn và khiến nó tự thu thập những vật chất này. Các nhà khoa học ước tính khối lượng của Sao Mộc có thể tăng tới gấp 4 lần nhưng kích thước của nó vẫn giữ nguyên. 

Hành tinh có tốc độ quay nhanh nhất Hệ Mặt Trời

Sao Mộc được coi là ngôi sao có ngày ngắn nhất trong Hệ Mặt Trời. Mất ít hơn 10 giờ để hoàn thành một vòng quay quanh trục ở tốc độ 12,6 km/s hoặc 7,45 m/s hoặc 45.300 km/h (28.148 mph).

Như vậy, thời gian để Sao Mộc quay hết một vòng quanh Mặt Trời là 11,86 năm Trái Đất. Mất khoảng 43 phút để đi từ Mặt trời đến Sao Mộc. Với tốc độ quay nhanh nhất trong Hệ Mặt Trời, Sao Mộc sẽ phát ra từ trường rất mạnh và tạo ra rất nhiều bức xạ nguy hiểm xung quanh. 

Có 79 Mặt Trăng

Sao Mộc có 79 Mặt Trăng được xác nhận. Trên thực tế, Sao Mộc có tới 200 vệ tinh tự nhiên quay quanh nó, nhưng chỉ có 67 vệ tinh được đặt tên. 

Mặt trăng của sao Mộc có đường kính chưa tới 10 km và mãi đến sau năm 1975 mới được phát hiện.

Sao Mộc là hành tinh thứ năm tính từ Mặt trời. Điều này có nghĩa là Sao Hỏa và Sao Thổ là hai hành tinh lân cận của Sao Mộc.

Từ trường mạnh hơn Trái Đất 17 lần

Từ trường có vai trò rất quan trọng đối với sự sống trên Trái Đất nhưng nếu quá mạnh sẽ gây ra nguy hiểm. La bàn sẽ hoạt động trên Sao Mộc vì đây là hành tinh có từ trường lớn nhất trong Hệ Mặt Trời, gấp 17 lần Trái Đất.

Các nhà thiên văn học cho rằng từ trường được tạo ra bởi dòng điện xoáy, tức là chuyển động xoáy của vật liệu dẫn điện bên trong lõi hydro của kim loại lỏng. Từ trường này bẫy các hạt sulfur dioxide từ các vụ phun trào núi lửa, tạo ra các ion lưu huỳnh và oxy. Kết hợp  với các ion hydro từ bầu khí quyển của Sao Mộc, sẽ tạo thành tấm plasma trong mặt phẳng xích đạo của Sao Mộc.

Vết Đỏ Lớn

Vết Đỏ Lớn là một cơn bão nghịch xoáy trên Sao Mộc, nằm cách xích đạo 22 độ Nam, kéo dài 350 năm. Đường kính đo được là khoảng 24.000 km và độ cao ước tính là từ 12.000 đến 14.000 km. Về lý thuyết, Vết Đỏ Lớn này có khả năng chứa hai đến ba hành tinh khác có kích thước tương tự như Trái Đất.

Vết Đỏ Lớn của Sao Mộc

Vết Đỏ Lớn (Great Red Spot) của Sao Mộc

Vết Đỏ Lớn này được nhà thiên văn học Giovanni Cassini phát hiện lần đầu tiên vào năm 1665 (thế kỷ 17). Phải đến đầu thế kỷ 20, người ta mới đưa ra giả thuyết cụ thể về nó. Đây là một cơn bão được hình thành bởi sự nhiễu loạn do với tốc độ quay quanh trục của nó quá nhanh. 

Tuy nhiên, có vẻ như Vết Đỏ Lớn đã suy giảm kể từ đó. Theo quan sát và nghiên cứu của Cassini, kích thước của Vết Đỏ Lớn ước tính khoảng 40.000 km vào thế kỷ 17, lớn gấp đôi so với ngày nay.

Các nhà thiên văn học cũng không biết liệu nó có biến mất hoàn toàn hay không. Nhưng họ tương đối chắc chắn rằng một vết đỏ lớn sẽ xuất hiện ở nơi khác trên hành tinh.

Dễ dàng quan sát bằng mắt thường

Sao Mộc là vật thể sáng thứ ba trong Hệ Mặt Trời sau Mặt Trăng và Sao Kim nên bạn có thể dễ dàng nhìn thấy nó bằng mắt thường. Vài tháng trong năm, Sao Mộc sẽ tỏa sáng rực rỡ trong vài giờ trước và sau nửa đêm nhờ kích thước khổng lồ của nó.

Nhiều người thích tìm kiếm Sao Mộc trên bầu trời. Bởi vì đó là một cách tuyệt vời dành cho những người mới làm quen với khoa học chưa có đủ thiết bị sử dụng, hướng tới mục tiêu có thể quan sát, nhìn rõ cấu trúc chi tiết của các hành tinh thiên thể xa xôi.

Mây dày 50km

Mặc dù có kích thước khổng lồ nhưng những đám mây xoáy và bão tuyệt đẹp mà chúng ta nhìn thấy chỉ dày 50 km. Đám mây này được tạo thành từ các tinh thể Aminiac vỡ ra và tạo ra hai lớp mây khác nhau.

Vật chất tối mà chúng ta thấy có thể được tạo ra bởi các hợp chất xuất hiện sâu bên trong Sao Mộc. Và khi chúng phản ứng với ánh sáng của Mặt Trời, chúng sẽ đổi màu. Tầng mây  dưới chứa chủ yếu là hydro và heli.

Câu hỏi thường gặp về Sao Mộc 

Một số câu hỏi về Sao Mộc

Một số câu hỏi về Sao Mộc

Diện tích bề mặt của Sao Mộc là bao nhiêu?

Theo nghiên cứu, diện tích bề mặt của Sao Mộc lớn gấp 121,9 lần diện tích bề mặt của Trái Đất.

Sao mộc có sự sống không?

Con người hay bất kỳ dạng sống nào khác không thể sống trên Sao Mộc vì hành tinh này chủ yếu được tạo thành từ các khí xuyên suốt ở lõi của nó. NASA cho rằng có thể có một tàu vũ trụ rất an toàn đến thăm Sao Mộc, nhưng nó không thể hạ cánh vì hành tinh này không có bề mặt rắn.

Mặt trời và Sao Mộc cái nào lớn hơn?

Bán kính của Sao Mộc bằng 1/10 bán kính của Mặt Trời và khối lượng của nó chỉ bằng 1/1000 khối lượng của Mặt Trời nên có thể nói rằng Mặt Trời lớn hơn Sao Mộc.

Như vậy qua những thông tin Dubaothoitiet.info đã chia sẻ ở trên, hy vọng rằng chúng sẽ giúp ích cho bạn biết thêm được Sao Mộc là gì và những điều bí ẩn về nó. Nếu phần nào mà bạn cảm thấy có ích hãy chia sẻ bài viết đến với bạn bè của bạn để mọi người cùng đọc nhé. Ngoài ra, nếu có thắc mắc về bài viết hãy bình luận để chúng mình có thể thấy và phản hồi sớm nhất có thể.
 

Bài viết cùng chủ đề