Theo quy ước, tiết xuân phân là khoảng thời gian bắt đầu từ khoảng ngày 20 hay 21/3 và kết thúc vào khoảng ngày 4 hay 5/4 trong lịch Gregory theo các múi giờ Đông Á khi tiết Thanh minh bắt đầu. Ở Nam bán cầu thì thời điểm đó lại là điểm thu phân. (Nguồn: wikipedia)
Thời điểm diễn ra xuân phân
Trên thực tế, ngày xuân phân mỗi năm có thể không giống nhau tuy nhiên chỉ xê dịch trong khoảng từ ngày 19/3 đến ngày 21/3. Tiết Xuân Phân năm 2023 sẽ diễn ra vào ngày 21/3 dương lịch tức 30/2 âm lịch.
Trong khoa học phương Tây, ngày xuân phân cùng với ngày thu phân là hai ngày đặc biệt trong năm bởi trong hai ngày này, ngày và đêm trên Trái Đất sẽ dài bằng nhau. Nguyên nhân dẫn đến hiện tượng này là quỹ đạo của Trái đất vốn dĩ không thẳng đứng mà nghiêng 23’4 độ so với mặt phẳng Hoàng đạo. Chính vì độ nghiêng này đã giúp chúng ta nhận được nhiều ánh sáng mặt trời hơn vào mùa hè và ít ánh sáng trong mùa đông.
Vào ngày xuân phân, Mặt Trời sẽ đứng thẳng góc ngay trên xích đạo để chia đều ánh sáng cho cả 2 bán cầu, vì thế mà ngày và đêm sẽ dài bằng nhau. Cũng trong những ngày này, mặt trời sẽ mọc chính xác ở phía Đông và lặn chính xác ở phía Tây.
- Đặc điểm khí hậu, thời tiết
Bước vào tiết xuân phân cũng là lúc cái lạnh của mùa đông gần như đã biến mất. Hình thái thời tiết lúc này đã có sự chuyển biến rõ rệt trở nên ấm áp hơn, độ ẩm không khí cao và mưa xuất hiện nhiều hơn. Thời gian này buổi đêm ngắn dần và vào mỗi buổi sáng bạn sẽ nhìn rõ Mặt Trời mọc và di chuyển dần về hướng Bắc.
Khi đất trời chuyển mình qua xuân phân cũng là lúc các loài chim đã từng bay tới phương Nam tránh rét nay sẽ quay trở về vì nhiệt độ đã ấm dần lên và nguồn thức ăn cũng dồi dào hơn. Đặc biệt những loài chim dần tách nhau ra để giao phối, chuẩn bị cho quá trình sinh nở duy trì nòi giống.
Tuy nhiên, mưa phùn ẩm ướt kéo dài cũng có thể gây nên hiện tượng nồm ẩm vô cùng khó chịu, ảnh hưởng lớn đến các sinh hoạt hằng ngày.
Ý nghĩa ngày xuân phân rất quan trọng tới chiêm tinh học, nông học và tử vi học. Tiết xuân phân mang lại may mắn cho tất cả các công việc từ cưới xin, sanh đẻ và trồng trọt.
- Tiết Xuân phân gắn với ý nghĩa tốt đẹp theo tử vi phong thủy
Trong phong thuỷ, tiết xuân phân tượng trưng cho âm dương cân bằng, là tiết khí cực kỳ tốt trong 24 tiết khí. Do vậy, thời điểm này rất thích hợp để tiến hành những việc đại sự như đám cưới, đám hỏi.
- Tiết xuân phân là thời điểm vạn vật sinh sôi nảy nở, gặp được nhiều điều may mắn và an lành.
Xuân phân là thời điểm vạn vật sinh sôi nảy nở
Bên cạnh đó, trong dân gian tương truyền rằng, vào xuân phân cũng chính là lúc sinh sản của các lòai vật, cây cối muôn hoa thì đua nhau nở rộ. Vợ chồng nếu sinh hạ con cái vào lúc này thì đứa trẻ sẽ gặp nhiều may mắn và có cuộc sống an lành. Bản thân em bé cũng sẽ là người thông minh, sáng dạ, có tương lai sáng sủa, vận khí hanh thông, gặp nhiều may mắn.
Như đã nói ở trên, xuân phân là tiết khí tốt trong năm do vậy người ta thường khuyến khích nên tiến hành các công việc quan trọng trong thời gian này. Các ông cha ta ngày xưa thường nhìn vào tiết khí mà dự đoán vận mệnh và các cụ đã đưa ra các việc nên làm và không nên làm gì, cầu tự, cầu phúc đức vào những việc khác nhau.
- Phong tục dân gian trong tiết xuân phân
Ngày xuân phân trong văn hóa của người Việt không phải là một ngày quá đặc biệt, nhưng với nhiều quốc gia trên thế giới, đây là thời điểm lý tưởng để tổ chức nhiều lễ hội năm mới. Ví dụ như với những người theo Kitô giáo, lễ Phục sinh thường được tổ chức vào ngày trăng tròn đầu tiên sau tiết xuân phân. Người dân Nhật Bản cũng chọn dịp này để con cháu trong gia đình quây quần, họp mặt và cùng ngắm hoa anh đào. Bên cạnh đó còn có Tết Lào, Tết Thái Lan, Tết Miến Điện, Tết miền Nam Ấn Độ… cũng tổ chức trong dịp xuân phân.
.jpg)
Ngày nghỉ lễ xuân phân ở Nhật Bản
Các cụ ta ngày xưa có câu “Xuân phân mạch thức dậy, một khắc giá ngàn vàng”, câu nói mang ý nghĩa rằng mùa xuân là mùa bắt đầu một năm cày cấy, ươm mầm trồng trọt. Vậy nên đây là thời điểm thích hợp để người dân bắt tay vào một vụ mùa cày cấy, ươm mầm mới. Bởi vậy mà trong thời gian này bà con nông dân có thể tiến hành một mùa canh tác mới để đạt hiệu quả tốt nhất. Bên cạnh đó, mọi người còn tích cực phát động phong trào "Tết trồng cây" vào tiết xuân phân.
- Mùa diễn ra các hoạt động tâm linh và lễ giáo
Tiết khí xuân phân cũng là mùa diễn ra các hoạt động tâm linh và lễ giáo cầu tài lộc đầu năm, chú ý nhất đó chính là tết Thanh Minh tảo mộ.
Vào ngày này thì con cháu ra thăm mồ mả ông bà tổ tiên, dọn cỏ và kịp thời sửa sang những phần đã bị hư hỏng, xuống cấp, thắp hương cầu mong sang năm các cụ phù hộ độ trì cho con cháu làm cái gì cũng thuận lợi, tăng tiến, phát tài phát lộc.
- Dưỡng sinh trong tiết xuân phân
Thời tiết trong tiết xuân phân đã ấm áp hơn, không cần mặc áo khoác khi ra ngoài. Nhưng đây lại là mốc chuyển giao giữa khí hậu lạnh và nóng. Người già và trẻ em cần đặc biệt lưu ý để phòng tránh các bệnh về hô hấp, tai mũi họng…
Trời mưa nồm ẩm làm tâm trạng mọi người bức bối, khó chịu. Hãy tích cực hoạt động thể dục thể thao, cân bằng dinh dưỡng để giữ gìn sức khỏe.
Qua bài viết trên đây chắc hẳn bạn đã hiểu rõ xuân phân là gì cũng như biết được ngày xuân phân là ngày nào trong năm rồi phải không? Hy vọng với những hiểu biết chính xác về ngày xuân phân cũng như đặc điểm thời tiết trong tiết khí này, bạn sẽ có những kế hoạch điều chỉnh thói quen sinh hoạt để không ảnh hưởng đến cuộc sống của bản thân cũng như của cả gia đình.