Các thành phần tự nhiên và cảnh quan trên Trái Đất thay đổi phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau. Từ đó tạo thành hệ thống quy luật và dựa vào đó để giải thích sự phân bố động thực vật. Cùng Dubaothoitiet trong bài viết dưới đây tìm hiểu quy luật địa ô là gì? Nguyên nhân và biểu hiện của quy luật địa ô? So sánh quy luật địa ô và quy luật đai cao có điểm gì giống và khác nhau?
Quy luật địa ô là một trong 2 kiểu quy luật thuộc quy luật phi địa đới cùng với quy luật đai cao.
Quy luật địa ô là định nghĩa chỉ sự thay đổi một cách có quy luật của các thành phần tự nhiên và cảnh quan trên trái đất theo kinh độ.
Quy luật địa ô sinh ra là do sự phân bố của diện tích đất liền và biển cũng như đại dương trên trái đất, làm cho khí hậu lục địa bị phân hóa và thay đổi từ đông sang tây.
Càng vào gần trung tâm lục địa thì tính chất lục địa của khí hậu lại càng tăng và thể hiện rõ rệt hơn.
Bên cạnh đó, hướng núi cũng là nguyên nhân dẫn đến quy luật địa ô. các dãy núi chạy theo hướng kinh tuyến ảnh hưởng đến quy luật địa ô.
Biểu hiện rõ rệt và nổi bật nhất của quy luật địa ô là sự thay đổi và phân hóa của các kiểu thảm thực vật trên Trái Đất theo kinh độ.
Ví dụ: ở lục địa Bắc Mỹ vĩ tuyến 40 độ từ đông sang tây có những kiểu thảm thực vật là:
- Rừng lá rộng và rừng hỗn hợp ôn đới
- Thảo nguyên và cây bụi chịu được hạn
- Rừng lá kim
- Thảo nguyên và cây bụi chịu được hạn
- Rừng lá kim
Sự phân bố này là do sự phân bố của lục địa và đại dương, ngoài ra còn có dãy núi Cooc-đi-e có hướng chạy kinh tuyến. Vì vậy khí hậu thay đổi từ đông sang tây, dẫn đến thảm thực vật cũng phân hóa theo từ đông sang tây.
Quy luật địa ô và quy luật đai cao có nhiều điểm giống và khác nhau.
- Điểm giống nhau:
Quy luật địa ô và quy luật đai cao đều do nguồn năng lượng bên trong Trái Đất gây nên (chúng đều thuộc quy luật phi địa đới). Cả 2 quy luật này có tính chất phân bố không phụ thuộc vào sự phân bố địa đới của các thành phần địa lý và cảnh quan tự nhiên trên Trái đất.
Quy luật đai cao
- Điểm khác nhau:
Về nguyên nhân gây ra, quy luật địa ô là do sự phân bố đất liền và các đại dương gây nên, hướng chạy theo kinh tuyến của các dãy núi làm thay đổi khí hậu từ đông sang tây cũng là nguyên nhân dẫn đến quy luật địa ô. Đối với quy luật đai cao, nguyên nhân sinh ra là do sự tăng giảm nhiệt độ nhanh theo độ cao, kèm theo đó là sự thay đổi độ ẩm cũng như lượng mưa ở các miền núi cao.
Về biểu hiện, quy luật địa ô biểu hiện rõ rệt ở sự thay đổi và phân bố của các kiểu thảm thực vật theo kinh tuyến từ đông sang tây. Còn ở quy luật đai cao được biểu hiện qua sự phân bố các vành đai của đất và thực vật theo đai cao.
Trên đây chúng tôi đã tổng hợp những kiến thức liên quan đến khái niệm quy luật địa ô là gì? Nguyên nhân và biểu hiện của quy luật địa ô là gì? So sánh quy luật địa ô và quy luật đai cao có điểm gì giống và khác nhau? Hy vọng các bạn đã có thông tin chính xác và hữu ích nhé!