Đông chí là gì ? Đông chí 2023 diễn ra vào ngày nào?

Người đăng: Duy Nguyen

Đông chí là một thời điểm quan trọng trong năm và là một khái niệm khá quen thuộc trong cuộc sống hằng ngày, đặc biệt là những người lớn tuổi. Vậy bạn đã biết đông chí là gì chưa? Đông chí 2023 là ngày nào? Ngày này có đặc điểm và ý nghĩa như thế nào? Và chúng ta nên làm gì và không làm gì vào ngày đông chí? Nếu bạn cũng đang thắc mắc thì hãy cùng Dự báo thời tiết theo dõi bài viết dưới đây nhé!

Tiết đông chí

MỤC LỤC
 

Đông chí là gì?

Ngày đông chí (hay Tiết đông chí) là tiết cuối cùng trong năm và là tiết khí khởi đầu bằng điểm giữa của mùa đông (theo lịch Trung Quốc cổ đại). Vào ngày này, mặt trời sẽ hợp với đường tiếp tuyến của chí tuyến Nam theo một góc 90 độ. Chính vì thế, bán cầu nam sẽ chịu tác động từ mặt trời nhiều nhất, do vậy thời gian ban ngày trong ngày dài nhất và thời gian ban đêm là ngắn nhất. Ở nửa kia của bắc bán cầu thì lại ngược lại, thời gian ngày sẽ ngắn nhất và thời gian đêm dài nhất.

Ngày đông chí là ngày mặt trời xa Bắc Cực nhất

Theo Thiên văn học phương Tây, thì ngày này đánh dấu sự bắt đầu của mùa đông ở bán cầu bắc, và sự bắt đầu của mùa hè của bán cầu nam.

Ngày đông chí năm 2023 là ngày nào?

Theo quy ước, tiết đông chí là khoảng thời gian bắt đầu từ khoảng ngày 21 hay 22 tháng 12 khi kết thúc tiết đại tuyết và kết thúc vào khoảng ngày 5 hay 6 tháng 1 trong lịch Gregory theo các múi giờ Đông Á khi tiết tiểu hàn bắt đầu (nguồn wikipedia).

Trong năm 2023, ngày đông chí rơi vào ngày 21/12/2023 - 05/01/2024 tức (11/09 - 24/22 âm lịch).

Đông chí có đặc điểm ra sao?

Ngày đông chí là ngày được biết đến với đặc điểm là đêm dài hơn ngày nhất trong năm. Nhưng vào ngày này chỉ có các quốc gia ở bán cầu Bắc mới cảm nhận được đêm dài hơn ngày còn với các quốc gia ở bán cầu Nam thì ngày lại dài hơn đêm. Tuy nhiên theo khoa học Phương Tây thì vào ngày đông chí thì mùa đông sẽ bắt đầu tại bán cầu Bắc và mùa hè sẽ bắt đầu tại bán cầu Nam do tại thời điểm này mặt trời xuống tới điểm thấp nhất về phía Nam trên bầu trời và bắt đầu quay trở lại phía Bắc. Lúc này Trái Đất sẽ nghiêng 23,5 độ so với mặt phẳng hoàng đạo và bán cầu nam của Trái Đất nghiêng về mặt trời nhiều nhất.

Đặc điểm tiếp theo của đông chí là sự thay đổi rõ rệt về thời tiết. Trong thời điểm tiết đông chí vì là thời điểm lạnh nhất trong năm nên các loại động vật, thực vật và con người đều ở trạng thái thu hẹp, ít tiếp xúc với môi trường bên ngoài. Nhiều loài hoạt động ở dạng tiềm ẩn đợi chờ cơ hội hoạt động về sau. Vào tiết đông chí gió Mậu Dịch hay còn gọi là gió tín phong và khối khí đại dương sẽ làm thời tiết thay đổi rất nhiều. Tuy không gây ảnh hưởng lớn như mưa nhiều nhưng kéo dài độ ẩm, gây hiện tượng mưa ẩm và nồm gây cảm giác khó chịu.

Động vật ngủ đông tránh cái rét của tiết đông chí

Ý nghĩa của đông chí

Ngày đông chí không chỉ là thời khắc tiết trời chuyển giao mà ngày này còn mang nhiều ý nghĩa đặc biệt đối với các nước phương Đông và phương Tây.

  • Ý nghĩa ngày Đông chí trong văn hóa phương Đông

Trong Âm lịch Trung Quốc, ngày đông chí là một yếu tố quan trọng để xác định ngày diễn ra Tết Nguyên Đán và tháng nhuận. Qua đông chí, chúng ta thường sẽ bước vào tháng Chạp (tháng cuối cùng trong năm).

Ngày đông chí có nguồn gốc từ Trung Quốc, do đó, với người Hoa tết Đông chí cũng là một trong những dịp tết quan trọng. Vào ngày nay, người dân Trung Quốc thường ăn những món ăn cổ truyền. Tuy mỗi vùng miền mà có những món ăn đặc trưng khác nhau, ví dụ như các địa phương miền Nam là món thang viên hay còn gọi là chè trôi nước, còn tại miền Bắc Trung Hoa, người ta thường sẽ ăn bánh bao hấp hoặc hoành thánh vào ngày này.

Phong tục nấu chè trôi nước vào ngày đông chí của người Hoa

Ngày đông chí không phải là một ngày quá đặc biệt với người dân Việt Nam. Nhưng một số gia đình vẫn làm lễ cúng tổ tiên, ông bà trong ngày này để cầu một năm an lành, khỏe mạnh thành công. Ngoài ra, đây cũng là dịp để các thành viên trong gia đình có dịp đoàn viên, cùng ăn bữa cơm ấm cúng.

  • Ý nghĩa ngày Đông chí trong văn hóa phương Tây

Đối với nhiều nước trên thế giới, ngày đông chí cũng là một ngày đặc biệt nên có rất nhiều sự kiện và lễ hội diễn ra như lễ hội Festivus, lễ hội lễ hội Yalda, lễ hội Chaumos, lễ hội Kwanzaa, lễ hội Saturnalia, lễ hội HumanLight, lễ hội Hanukkah…

Lễ hội Chaumos - lễ mừng vụ mùa lớn nhất trong năm của người Kalasha được tổ chức vào khoảng thời gian đông chí

Tại các nước phương Tây, đông chí thường rơi vào cùng thời điểm với các ngày lễ lớn cuối năm như lễ Giáng Sinh – ngày lễ quan trọng của những tín đồ Thiên Chúa giáo, được xem như dịp tết chính và được tổ chức rất long trọng.

Làm gì vào ngày đông chí?

Theo phong thủy thì ngày đông chí ứng với quẻ Phục trong Kinh Dịch mang ý nghĩa về sự phục hồi và phát triển thịnh vượng. Đặc biệt là với những người mệnh Thủy thì vào ngày này mọi sự đều rất tốt và hướng đến sự thành công nên những người có mệnh này sẽ có sự phát triển về sự nghiệp vào ngày đông chí. Ngoài ra có một số việc cần lưu ý bạn không nên làm vào ngày này đó là cầu phúc, cầu tự, đính hôn, ăn hỏi, cưới gả, giải trừ, thẩm mỹ, chữa bệnh, động thổ, đổ mái, sửa bếp, khai trương, ký kết, giao dịch, nạp tài, mở kho, xuất hàng, đào đất, an táng, cải táng. Còn cúng tế và san đường thì vẫn có thể thích hợp làm vào ngày này.

Đông chí là ngày đánh dấu sự thay đổi thời tiết trong năm, vì vậy, chúng ta cũng cần có sự chuẩn bị về sức khỏe cũng như sắp xếp lại cuộc sống sinh hoạt để thích ứng được với những thay đổi này. Trong dịp này, chúng ta cũng cần lưu ý một số vấn đề như:

  • Trong tiết Đông chí, thời tiết giá lạnh khắc nghiệt sẽ gây bất lợi cho những người mắc các bệnh về hô hấp, xương khớp. Trong thời gian này bạn nên bổ sung thêm vitamin C để nâng cao đề kháng, ăn nhiều hơn để bổ sung dinh dưỡng cho cơ thể. Người già, người bị bệnh xương khớp nên sử dụng thêm các loại thực phẩm chức năng và bông massage chân sẽ giúp khí huyết lưu thông, ngủ ngon và sâu giấc hơn.
  • Trong thời gian này các gia đình có thể sử dụng thêm máy hút ẩm, máy giặt sấy quần áo để tránh các hiện tượng ẩm ướt và nồm.

Hy vọng những chia sẻ về ngày đông chí trên đây đã giúp bạn mở mang thêm những cái nhìn mới mẻ về ngày này. Ngày đông chí có thể không mang ý nghĩa đặc biệt tại Việt Nam nhưng lại mang nhiều ý nghĩa lớn lao tại nhiều quốc gia khác đặc biệt là tại quê hương của ngày này đó là Trung Quốc. Biết về ngày đông chí không chỉ cho bạn thêm hiểu biết về văn hóa các quốc gia mà còn cho bạn thêm kiến thức về thiên văn và địa lý.

Bài viết cùng chủ đề