Trái đất là hành tinh duy nhất mà chúng ta biết đã tồn tại hàng triệu năm. Để tồn tại sự sống của các loài sinh vật trên Trái Đất, phụ thuộc rất nhiều vào cấu trúc của nó. Hãy cùng Dubaothoitiet tìm hiểu về thạch quyển là gì? Đặc điểm, cấu tạo, vai trò của Thạch quyển qua bài viết sau đây.
Thạch quyển (Lithosphere) được hình thành từ những gì tồn tại trong các mô hình tĩnh của vỏ Trái Đất và mặt lớp phủ bên ngoài. Nói một cách đơn giản, thạch quyển bao gồm lớp vỏ ngoài cùng và tầng trên cùng nhất của Trái đất. Đây cũng chính là lớp đá xung quanh hình thành nên lớp vỏ Trái Đất và được chia thành các mảng thạch quyển luôn chuyển động hoặc có thể là các mảng kiến tạo riêng biệt.
Thạch quyển là gì?
Xét về cấu tạo của Trái đất thì thạch quyển là lớp ngoài cùng, được hình thành như những tảng đá bao phủ Trái đất (do lớp ngoài cùng tiếp xúc với khí quyển).. Đây là đặc điểm cơ bản nhất của thạch quyển.
Trên thực tế, thạch quyển trước đây được hình thành từ lượng vật chất khổng lồ bị đốt cháy trên Trái Đất. Nhưng sau này, do ảnh hưởng của các yếu tố tự nhiên, bề mặt ngoài cùng dần bị thoái hóa, hình thành nên lớp vỏ hiện nay.
Đặc điểm của thạch quyển
Thành phần hóa học của toàn bộ thạch quyển bao gồm oxy, canxi, nhôm, sắt, silicon, magie, lưu huỳnh, kali và natri. Không chỉ vậy, thạch quyển còn được hình thành từ đá lửa và đá trầm tích. Nó có mật độ lên tới 3 tấn/m3 và chiều dài lên tới 150 km.
Thạch quyển được chia thành 2 loại khác nhau đó là: Thạch quyển đại dương và Thạch quyển lục địa.
Phân loại thạch quyển
Thạch quyển đại dương là lớp thạch quyển gắn liền với lớp vỏ đại dương. Nó là một phần của lớp phủ trên lớp vỏ dưới đại dương. Thạch quyển đại dương có xu hướng đặc và trẻ hơn thạch quyển lục địa. Thạch quyển đại dương lâu đời nhất có niên đại khoảng 170 triệu năm.
Tương tự như thạch quyển đại dương, thạch quyển lục địa là lớp liên kết với lớp vỏ lục địa. Nó có độ dày trung bình khoảng 35 đến 45 km và tiếp xúc trực tiếp với khí quyển. Thạch quyển lục địa bao phủ 40% vỏ Trái đất nhưng chiếm khoảng 70% thể tích của nó. Thạch quyển lục địa có tuổi đời hàng tỷ năm.
Thạch quyển là nơi cư trú của nhiều sinh vật
Thạch quyển có vai trò quan trọng đối với các loài sinh vật trên Trái Đất. Nếu không có sự tồn tại của thạch quyển thì sẽ không có nơi nào cho con người, động vật và thực vật sinh sống. Đất sẽ không hình thành và mọi sinh vật sống trên Trái đất sẽ không có nơi nào để cư trú.
Từ đại dương đến lục địa, tất cả sự sống hiện có trên Trái Đất sẽ khó hình thành nếu không có cấu trúc của thạch quyển. Vì vậy, thạch quyển có vai trò vô cùng quan trọng. Đó là nơi luôn duy trì các hoạt động đáp ứng mọi nhu cầu cơ bản nhất của động thực vật, trong đó có con người. Con người có thể thực hiện các hoạt động như: chăn nuôi, trồng trọt, sản xuất... nhằm phục vụ cho đời sống. Bên cạnh đó, thạch quyển còn có ý nghĩa trong việc phụng sự nhu cầu của con người bởi là nơi cung cấp các cơ sở hạ tầng: trường học, bệnh viện, nhà máy, công viên…
Sự hình thành của mỗi lớp thạch quyển là nguồn tài nguyên thiên nhiên khổng lồ và vô cùng quý giá đối với con người. Chúng phục vụ nhiều lợi ích cho cuộc sống của con người ngày càng tốt hơn. Tuy nhiên, việc khai thác tài nguyên thiên nhiên của thạch quyển cũng không hề dễ dàng. Quá trình này đòi hỏi phải sử dụng một số lượng lớn các công cụ của con người để có tác động lớn để khai thác.
Sự khác nhau giữa thạch quyển và vỏ trái đất
Nhiều người nhầm lẫn rằng thạch quyển và vỏ Trái Đất là một, bởi chúng đều là lớp ngoài cùng của Trái Đất. Nhưng thực tế thì thạch quyển và vỏ Trái Đất là hai thành phần khác nhau. Vậy sự khác biệt giữa chúng là gì?
Không khó để phân biệt được hai khái niệm thạch quyển và vỏ Trái Đất. Thạch quyển là phần trên cùng của Trái Đất và bao gồm cả vỏ Trái Đất cùng với lớp manti. Chúng có lớp cấu tạo rất rắn và cứng. Vỏ Trái Đất là một thành phần trong thạch quyển và cũng giống với thạch quyển, lớp vỏ Trái Đất cũng cứng nhưng mỏng hơn và có độ dày mỏng khác nhau trong mỗi dao động.
Như vậy qua những thông tin ở trên, hy vọng rằng chúng sẽ giúp ích cho bạn biết thêm được những kiến thức về khái niệm thạch quyển là gì và vai trò của nó đối với sự sống. Nếu phần nào mà bạn cảm thấy có ích hãy chia sẻ bài viết đến với bạn bè của bạn để mọi người cùng đọc nhé. Ngoài ra, nếu có thắc mắc về bài viết hãy bình luận để chúng mình có thể thấy và phản hồi sớm nhất nhé.