Nước ta nằm trong vùng khí hậu nhiệt đới ẩm nên có sự hoạt động mạnh mẽ của các hướng gió khác nhau. Đó là gió Tín Phong, gió mùa và gió địa phương tạo nên thời tiết khác nhau cho từng thời điểm và vùng miền. Vậy gió địa phương là gì? Nước ta có những loại gió địa phương nào? Hãy cùng Dubaothoitiet.info tìm hiểu chi tiết về gió địa phương trong bài viết sau đây nhé!
Gió địa phương là những loại gió chỉ thổi trong một khoảng thời gian cụ thể trong ngày hoặc trong năm ở một khu vực nhỏ. Loại gió này khi đến một khu vực thì sẽ chịu ảnh hưởng của địa hình mà có những đặc điểm khác so với tính chất ban đầu.
Gió địa phương có thể thuộc nhiều tính chất khác nhau, như nóng, lạnh, đầy băng, nhiều bụi, phù hợp với đặc điểm của địa phương. Ví dụ như Loo là một loại gió cục bộ nóng và khô của vùng đồng bằng phía bắc Ấn Độ. Các loại gió địa phương chính khác bao gồm Mistral, Foehn, Bora, v.v.
Nguyên nhân sinh ra gió địa phương là do sự khác biệt về nhiệt độ và áp suất không khí của một địa điểm cụ thể. Sự khác nhau về tính chất hấp thụ nhiệt của đất liền và biển hay đại dương (chênh lệch nhiệt độ và khí áp), nóng lên và lạnh đi không đều của lục địa và đại dương đều là nguyên nhân hình thành nên gió địa phương.
Gió địa phương chủ yếu được chia thành 2 loại đó là gió biển gió đất và gió fơn:
Là loại gió hình thành chủ yếu ở ven biển và thay đổi hướng theo ngày và đêm. Ban ngày từ biển vào đất liền, ban đêm từ đất liền ra biển do sự khác nhau về tính chất hấp thụ nhiệt của đất liền và biển hay đại dương (chênh lệch nhiệt độ và khí áp).
Đặc điểm: mang tính chất gió biển ẩm mát, gió đất khô.
Loại gió bị biến tính khi vượt qua núi trở nên khô và nóng được gọi là "Fơn" (foehn). Gió ẩm, sau khi vượt qua một chướng ngại vật cao như dãy núi cao sẽ bị biến đổi tính chất, trở nên khô nóng hơn, và biến thành gió “phơn”. Ở mỗi miền trên thế giới, gió “phơn” có tên gọi khác nhau (gió Lào ở Việt Nam, gió Chi-nuc ở Mỹ và Canada, gió Xanta Ana ở Califoocnia...)
Đặc điểm: Gió fơn có tính chất khô nóng và cũng là loại thời tiết nguy hiểm.
Việt Nam nằm trong vùng nội chí tuyến bán cầu Bắc nên có gió Tín phong bán cầu Bắc hoạt động quanh năm và cũng chịu ảnh hưởng bởi gió mùa. Ngoài hai loại gió chính đó ra thì có các loại gió địa phương hoạt động. Gió địa phương ở Việt Nam chủ yếu là gió bấc, gió Lào và gió nồm:
- Gió Bấc: hay còn gọi là gió Bắc và thực chất là gió mùa Đông Bắc được người dân địa phương gọi là gió Bấc. Gió Bấc thường thổi vào mùa đông, mang tính chất khô, lạnh, tạo ra mùa đông lạnh ở miền bắc nước ta. Loại gió này thường được thổi từ khu vực Áp cao Xiabia vào miền Bắc nước ta.
- Gió Lào (Phơn): Gió Lào hay còn gọi là gió phơn Tây Nam, thường thổi vào đầu mùa hạ, hoạt động ở khu vực Bắc Trung Bộ. Gió phơn được hình thành do tính chất biến tính, hướng gió thổi qua vùng núi cao nên mang tính chất khô hạn, gây ra khô hạn ở khu vực Bắc Trung Bộ nước ta. Càng lên cao thì nhiệt độ càng thấp khiến cho hơi nước trong gió bị ngưng tụ gây mưa. Sau khi vượt qua đỉnh núi thì tính chất gió không còn hơi ẩm nên khả năng hấp thụ nhiệt nhanh và lớn gây khô nóng.
- Gió Nồm: Gió nồm hay còn gọi là gió Nam hoạt động ở vùng Bắc Bộ nước ta có tính chất nóng ẩm, đem lại nhiều mưa. Gió nồm được thổi từ hướng Nam, Đông Nam vào miền Bắc nước ta vào khoảng tháng 2 đến tháng 4 mang độ ấm rất cao nhưng khi vào đất liền gặp không khí lạnh vẫn còn hoạt động nên hơi nước bị ngưng tụ trong không khí. Gió này gây nên hiện tượng mưa nhỏ kéo dài và hiện tượng sương đọng trên bề mặt kính, sàn nhà,....
Ngoài những loại gió trên, thì nước ta vẫn có gió địa phương là gió đất và gió biển hoạt động. Những loại gió này hoạt động chủ yếu ở vùng ven biển và theo chế độ ngày đêm.
Gió mùa và gió địa phương đều hình thành do sự nóng lên và lạnh đi không đều của lục địa và đại dương, Tuy nhiên 2 loại gió này lại có phạm vi hoạt động khác nhau. Gió mùa hoạt động hơn ở vĩ độ thấp và trung bình còn gió địa phương chỉ hoạt động ở 1 địa phương.
Thêm vào đó hướng gió và thời gian hoạt động cũng khác nhau. Gió mùa thay đổi hướng gió theo mùa còn gió địa phương có hướng gió thay đổi theo ngày và đêm và thời gian hoạt cũng tương tự.
Bài viết trên đây, chúng tôi đã cung cấp các bạn khái niệm, nguyên nhân hình thành và phân loại của gió địa phương. Qua đó chắc chắn bạn đã biết được gió địa phương là gì rồi đúng không? Hy vọng rằng những thông tin hữu ích này sẽ giúp ích cho bạn trong việc học tập.