Dân ca quan họ Bắc Ninh là làn điệu dân ca trữ tình, được UNESCO vinh danh là “Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại”. Mảnh đất Bắc Ninh - Kinh Bắc là một trong những cái nôi của người Việt cổ, đồng thời là bộ phận cốt lõi của quốc gia Văn Lang, tiêu biểu cho người dân vùng đồng bằng Bắc Bộ. trong bài viết ngày hôm nay, hãy cùng Dự báo thời tiết tìm hiểu thêm về đặc điểm khí hậu, khám phá vị trí địa lý và điều kiện tự nhiên của tỉnh Bắc Ninh nhé!
Thành phố Bắc Ninh, tỉnh Bắc Ninh
Tỉnh Bắc Ninh thuộc vùng đồng bằng Bắc Bộ, Việt Nam, nằm gọn trong châu thổ sông Hồng và liền kề với thủ đô Hà Nội và là một trong 8 tỉnh thuộc vùng Kinh tế trọng điểm Bắc Bộ, khu vực có mức tăng trưởng kinh tế cao, giao lưu kinh tế mạnh của cả nước. Bắc Ninh là một tỉnh cửa ngõ phía Bắc của Thủ đô Hà Nội, trung tâm xứ Kinh Bắc cổ xưa, mảnh đất địa linh nhân kiệt, nơi có truyền thống khoa bảng và nền văn hóa lâu đời.
Tọa độ địa lý của tỉnh Bắc Ninh nằm ở 105°54'10"Đ - 106°18'20"Đ và 21°15'55"B - 20°56'15"B. Phía bắc của tỉnh giáp với tỉnh Bắc Giang, phía nam giáp tỉnh Hưng Yên, phía Đông giáp tỉnh Hải Dương, và phía tây giáp thủ đô Hà Nội. Nằm trong vùng kinh tế trọng điểm là tam giác tăng trưởng Hà Nội - Hải Phòng - Quảng Ninh - khu vực có mức tăng trưởng kinh tế cao, giao lưu kinh tế mạnh, Bắc Ninh có nhiều điều kiện thuận lợi cho sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Là cửa ngõ phía Đông Bắc của thủ đô Hà Nội, Bắc Ninh là cầu nối giữa Hà Nội và các tỉnh trung du miền núi phía Bắc, trên đường bộ giao lưu chính với Trung Quốc và có vị trí quan trọng đối với an ninh quốc phòng.
.jpg)
Bắc Ninh có vị trí địa lý thuận lợi cho phát triển kinh tế - xã hội
Bắc Ninh bao gồm 01 thành phố (thành phố Bắc Ninh), 1 thị xã (thị xã Từ Sơn) và 6 huyện (Gia Bình, Lương Tài, Quế Võ, Thuận Thành, Tiên Du, Yên Phong)
Với diện tích 822 km2, Bắc Ninh là tỉnh có diện tích nhỏ nhất cả nước. Tính đến năm 2019, dân số tỉnh Bắc Ninh là gần 1 triệu 400 ngàn người, chủ yếu là dân tộc Kinh, Tày và Nùng. Chỉ có khoảng 3,9 % dân số theo tôn giáo gồm Công giáo và Phật giáo.
Bắc Ninh thuộc vùng khí hậu nhiệt đới gió mùa, có mùa đông lạnh giống như hầu hết các tỉnh phía Bắc Việt Nam. Thời tiết Bắc Ninh chia làm 4 mùa rõ rệt xuân – hạ - thu – đông.
Về nhiệt độ giữa các màu, ở Bắc Ninh có sự chênh lệch rõ ràng về nhiệt độ giữa mùa hè nóng ẩm và mùa đông khô lạnh. Nhiệt độ trung bình năm là 23,3°C, sự chênh lệch nhiệt đạt 15 – 16oC.
Biểu đồ nhiệt độ và lượng mưa các tháng của Bắc Ninh (Nguồn: Climate-data.org)
Lượng mưa trung bình hàng năm dao động trong khoảng 1.400 - 1.700mm nhưng phân bố không đều giữa các giai đoạn trong năm. Mùa mưa tập trung chủ yếu từ tháng 5 đến tháng 10, lượng mưa trong giai đoạn này chiếm 80% tổng lượng mưa cả năm. Mùa khô từ tháng 11 đến tháng 4 năm sau chỉ chiếm 20% tổng lượng mưa trong năm.
Tổng số giờ nắng trong năm dao động từ 1.530 - 1.776 giờ, trong đó tháng có nhiều giờ nắng trong năm là tháng 7, tháng có ít giờ nắng trong năm là tháng 1.
Có 2 loại gió hoạt động chính ở Bắc Ninh là gió mùa Đông Bắc (từ tháng 10 đến tháng 3 năm sau) và gió mùa Đông Nam (từ tháng 4 đến tháng 9, gây mưa rào).
Những điều kiện khí hậu trên là điều kiện thuận lợi để tỉnh Bắc Ninh phát triển các vùng rau, hoa quả, chăn nuôi, tạo ra giá trị lớn trên một đơn vị diện tích.
Bắc Ninh có địa hình tương đối bằng phẳng, có hướng dốc chủ yếu từ Bắc xuống Nam và từ Tây sang Đông, được thể hiện qua các dòng chảy mặt đổ về sông Đuống và sông Thái Bình. Diện tích đồi núi chiếm tỷ lệ rất nhỏ (0,53%) so với tổng diện tích tự nhiên toàn tỉnh. Có hai dạng đô thị vùng đồng bằng và trung du,bên cạnh đó có một số vùng trũng nếu biết khai thác có thể tạo ra cảnh quan sinh thái đầm nước vào mùa mưa để phục vụ cho các hoạt động văn hoá và du lịch.
Với diện tích chủ yếu là đồng bằng và trung du, tài nguyên rừng của Bắc Ninh không lớn, chủ yếu là rừng trồng. Tổng diện tích đất rừng là 661,26 ha phân bố tập trung ở Quế Võ (317,9 ha) và Tiên Du (254,95 ha) gồm rừng phòng hộ và rừng đặc dụng.
Tỉnh Bắc Ninh khá nghèo về tài nguyên khoáng sản, chủ yếu chỉ có vật liệu xây dựng như: đất sét làm gạch, ngói, gốm, với trữ lượng khoảng 4 triệu tấn ở Quế Võ và Tiên Du, đất sét làm gạch chịu lửa ở thị xã Bắc Ninh, đá cát kết với trữ lượng khoảng 1 triệu tấn ở Thị Cầu - Bắc Ninh, đá sa thạch ở Vũ Ninh - Bắc Ninh có trữ lượng khoảng 300.000 m³. Ngoài ra còn có than bùn ở Yên Phong với trữ lượng 60.000 - 200.000 tấn.
Đất tự nhiên của tỉnh Bắc Ninh dùng cho nông nghiệp chiếm hơn 60%, còn lại là đất lâm nghiệp, đất chuyên dùng, đất ở và số diện tích đất chưa sử dụng chiếm 11,1 %
Tỉnh Bắc Ninh có mạng lưới sông ngòi khá dày đặc, mật độ lưới sông khá cao. Có 3 hệ thống sông lớn chảy qua gồm sông Đuống, sông Cầu và sông Thái Bình.
Ngoài 3 hệ thống sông lớn kể trên, tỉnh Bắc Ninh còn có các hệ thống sông ngòi nội địa như sông Ngũ huyện Khê, sông Dâu, sông Đông Côi, sông Bùi, ngòi Tào Khê, sông Đồng Khởi, sông Đại Quảng Bình.
Sông Cầu, Bắc Ninh
Với hệ thống sông này nếu biết khai thác trị thuỷ và điều tiết nước sẽ đóng vai trò quan trọng trong hệ thống tiêu thoát nước của tỉnh. Tổng lưu lượng nước khá dồi dào, có thể được khai thác để phục vụ chung cho cả sản xuất và sinh hoạt trong toàn tỉnh, trong đó có các hoạt động của đô thị.
- Tài nguyên nhân văn, du lịch
Được mệnh danh là « miền lễ hội » và vùng đất du lịch tâm linh, Bắc Ninh có tiềm năng văn hóa phong phú, đậm đà bản sắc dân tộc. Miền đất Kinh Bắc xưa là vùng đất địa linh nhân kiệt, quê hương của Kinh Dương Vương, Lý Bát Đế. Nơi đây diễn ra nhiều lễ hội có ý nghĩa đặc biệt và có tầm ảnh hưởng lớn như: Hội chùa Dâu, hội Lim, hội đền Đô, hội đền Bà Chúa Kho... và nhiều di tích có giá trị lịch sử văn hoá quan trọng không chỉ trong phạm vi tỉnh mà có ý nghĩa quốc gia, quốc tế
Dân ca quan họ Bắc Ninh được UNESCO công nhận là Di sản phi vật thể đại diện của Nhân loại
Bắc Ninh còn là nơi hội tụ kho tàng văn hóa nghệ thuật đặc sắc với những làn điệu Quan họ trữ tình đằm thắm đã được UNESCO công nhận là Di sản phi vật thể đại diện của Nhân loại, dòng nghệ thuật tạo hình, tranh dân gian Đông Hồ nổi tiếng. Đây cũng là vùng trăm nghề như tơ tằm, gốm sứ, đúc đồng, trạm bạc, khắc gỗ, vẽ tranh dân gian... cộng với nhiều cảnh quan đẹp là tiềm năng lớn để phát triển du lịch văn hóa, lễ hội, du lịch sinh thái, du lịch thắng cảnh, du lịch làng nghề, du lịch làng Việt cổ.
Đến với Bắc Ninh, khách du lịch vừa có thể tận hưởng không gian lễ hội đặc sắc với làn điệu quan họ Bắc Ninh trữ tình, vừa có thể chiêm ngưỡng vẻ đẹp của thiên nhiên, chùa chiền, làng nghề truyền thống. Hy vọng qua bài viết trên, các bạn đã hiểu thêm về vị trí địa lý, đặc điểm khí hậu và điều kiện tự nhiên của tỉnh Bắc Ninh nhé!