Khí hậu đang dần biến đổi theo chiều hướng tiêu cực, ảnh hưởng lớn đến sức khỏe con người cũng như các sinh vật khác trên Trái Đất. Khái niệm thời tiết cực đoan đang là từ khóa được rất nhiều người quan tâm. Vậy thời tiết cực đoan là gì? Tại sao gọi là thời tiết cực đoan? Có các dạng thời tiết cực đoan nào? Nguyên nhân và hậu quả của thời tiết cực đoan là gì? Biện pháp khắc phục và hạn chế hiện tượng thời tiết cực đoan nào nên được áp dụng? Bài viết dưới đây của Dự báo thời tiết sẽ giúp bạn tìm hiểu cụ thể hơn về chủ đề này nhé!
Thời tiết cực đoan
Thời tiết cực đoan là các hiện tượng thời tiết xảy ra trái mùa. “Cực đoan” để chỉ những hiện tượng không tốt gây nguy hiểm tới mạng sống, sức khỏe con người, bất ổn về đời sống xã hội nghiêm trọng.
Thời tiết cực đoan là gì?
Các dạng thời tiết cực đoan thường mang tới sự khắc nghiệt, nhiều độc hại, bất thường ập đến và không tốt lành. Gọi là thời tiết cực đoan ý chỉ hiệu ứng tiêu cực, không hay xảy ra hoặc xảy ra một cách bất thường, đột ngột gây thiệt hại lớn về người và của. Thời tiết cực đoan không tuân theo quy luật nào cả và khi tới cũng không theo mốc thời gian cố định, không thể dự đoán. Vậy nên con người trở tay không kịp, chỉ thông báo trước vài ngày dựa trên một vài dấu hiệu nhận biết rõ ràng.
Nhiều kiểu hiện tượng thời tiết cực đoan thay đổi liên tục thuộc về kinh độ, vĩ độ, địa hình, khí quyền. Ví dụ như gió giật mạnh, mưa đá, bão lũ, cháy rừng, sét, lốc xoáy, vòi rồng,…
Nguyên nhân dẫn đến thời tiết cực đoan
Nguyên nhân chính dẫn đến thời tiết cực đoan được các nhà khoa học khẳng định chính là biến đổi khí hậu toàn cầu. Các hoạt động sản xuất và sinh hoạt của con người khiến tình trạng này ngày càng nặng nề hơn. Tài nguyên thiên nhiên bị khai thác quá mức, không có biện pháp giữ gìn và tái tạo. Tình trạng ô nhiễm môi trường, đất, nước, không khí tăng cao khiến hiệu ứng nhà kính, nhiệt độ tăng cao nên nắng nóng kéo dài, oi bức. Khí quyển ấm lên khiến nước biển dâng cao, ấm kéo theo nhiều biến đổi. Ở khu vực miền núi dễ xảy ra mưa đá, tuyết rơi, lũ lụt vô cùng nguy hiểm.
Việt Nam chịu ảnh hưởng rất lớn từ sự biến đổi của khí hậu. Do vậy các hiện tượng thời tiết cực đoan cũng diễn ra dày đặc và cường độ mạnh, xảy ra ở nhiều tỉnh thành
Dưới đây là một số dạng thời tiết cực đoan ở Việt Nam và thế giới nói chung:
- Bão: Hình thành từ vùng gió xoáy thổi vào từ vùng trung tâm bão, vùng càng gần sức ảnh hưởng càng mạnh và thiệt hại càng lớn. Không khí xung quanh dồn vào giữa theo hình xoắn ốc, một dạng của xoáy thuận nhiệt đới.
- Mưa lớn, lũ lụt: Mùa mưa với nhiều đợt kéo dài trên diện rộng. Có đợt cả chục ngày với lượng nước đổ xuống cao. Mưa lớn và nước đẩy từ biển vào kết hợp gió tạo nên lũ lụt trong 24h liên tục.
- Lốc xoáy, vòi rồng
- Lũ quét: Hiện tượng xảy ra bất ngờ ở vùng sông suối, ven núi, dòng chảy xiết cực mạnh kéo theo bùn đất đá lên nhanh quét theo nhiều thứ.
- Sạt lở đất: Thường xảy ra ở vùng núi dưới tác động của mưa lũ và dòng chảy mạnh.
- Nắng nóng/rét đậm rét hại: Nhiệt độ ở nhiều vùng bắt đầu tăng cao, mùa nắng gắt có lúc hơn 40 độ C. Ngược lại, nhiều nơi vào mùa lạnh nhiệt độ giảm thấp, thậm chí còn xuất hiện hiện tượng tuyết rơi lần đầu tiên
- Dông sét: Chớp và sấm đi cùng nhau do đối lưu mạnh trong khí quyển gây ra. Kèm theo gió giật mạnh, mưa rào, sấm sét dữ dội, thậm chí có mưa đá, vòi rồng.
- Mưa axit: xảy ra do không khí bị ô nhiễm trầm trọng tạo ra các phản ứng hóa học tiêu cực
- Hạn hán, xâm nhập mặn
Có thể thấy, thời tiết cực đoan hiện nay đang diễn ra bất thường và có chiều hướng tăng cao hơn trước kia. Hậu quả mà nó để lại cũng đáng báo động
- Nắng nóng kéo dài dẫn đến cháy rừng, hạn hán, gây mất mùa và ảnh hưởng tới sức khỏe người dân
- Lũ lụt, lũ quét,…khiến nhiều nhà dân bị cuốn trôi, thiệt hại nặng về tài sản cũng như con người
- Sức khỏe con người bị ảnh hưởng trầm trọng do thời tiết nắng mưa thất thường, gió mùa
- Đời sống người dân bất ổn định, sản xuất, kinh doanh trì trệ khi mưa lũ diện rộng. Ngập đường phố di chuyển cũng khó khăn, cây đổ, nhà bị lốc hỏng hóc, thiệt hại người và của lớn.
- Các loài sinh vật khác cũng bị ảnh hưởng nặng nề: mất môi trường sống, tuyệt chủng, ...
- Hạn chế rác thải ra môi trường, đặc biệt là rác thải nhựa
- Trồng nhiều cây để phủ xanh Trái Đất hạn chế thiệt hại do mưa lũ gây ra
- Cần có các biện pháp mạnh hoặc chế tài đối với các khu công nghiệp không đảm bảo hệ thống xử lý rác thải trước khi thải ra môi trường
- Theo dõi các trang dự báo thời tiết thường xuyên để nắm bắt tình hình và có biện pháp phòng tránh
Qua bài viết trên, các bạn có thể đã phần nào hiểu thêm về các hiện tượng thời tiết cực đoan, về nguyên nhân cũng như hậu quả mà nó mang lại. Hãy cùng nhau bảo vệ môi trường để hạn chế các hiện tượng thời tiết cực đoan nhé!