Bắc Mỹ là một trong những khu vực có sự phân hóa địa hình đa dạng nhất thế giới. Ở Bắc Mỹ có cả thung lũng, đồi núi, sa mạc lẫn rừng rậm và cả những khu vực băng giá. Trong bài viết dưới đây Dubaothoitiet sẽ trình bày đặc điểm cơ bản về sự phân hóa địa hình khu vực Bắc Mỹ nhé!
Khu vực Bắc Mỹ là một vùng đất rộng lớn nằm ở Bắc Bán cầu, bao gồm 23 quốc gia và vùng lãnh thổ, từ bờ biển phía Đại Tây Dương của Canada về phía bắc tới bờ biển phía Thái Bình Dương của Mexico ở phía nam. Vùng đất này có diện tích khoảng 24 triệu km² và dân số trên 580 triệu người. Bắc Mỹ giáp với các vùng đất khác như Nam Mỹ về phía nam, châu Âu và châu Á qua Đại Tây Dương về phía đông và phía tây bắc và châu Đại Dương về phía tây nam. Bắc Mỹ có vị trí rất đặc biệt trong việc ảnh hưởng đến thế giới do vị trí địa lý này.
Bắc Mỹ có sự phân hóa địa hình theo trên 3 khu vực từ Đông sang Tây như sau:
Ở phía Tây Bắc Mỹ:
Bờ Tây của Bắc Mỹ bao gồm các tiểu bang từ California đến Alaska. Ở phía Tây có hệ thống núi dãy núi Cooc-đi-e là một trong những hệ thống núi lớn nhất trên thế giới, với độ cao trung bình từ 3000 - 4000m và kéo dài đến 9000km theo chiều Bắc - Nam. Với địa hình và hoạt động địa chất phức tạp nơi đây chứa nhiều khoáng sản quý như vàng, đồng, quặng đa kim và Uranium.
Ở giữa là miền đồng bằng
Khu vực Trung tâm của Bắc Mỹ bao gồm các tiểu bang từ Ohio đến Kansas. Nơi đây có địa dạng lòng máng cao dần về phía Bắc và Tây Bắc, giảm dần về phía Nam và Đông Nam. Khu vực này sở hữu nhiều hồ lớn và hệ thống sông như Mit-xu-ri và Mi-xi-xi-pi.
Ngoài ra trong khu vực còn có các đồng bằng lớn như: Đồng bằng Ca-na-đa, đồng bằng Lớn, đồng bằng Trung Tâm và đồng bằng Duyên Hải với độ cao từ 200 - 500m và địa hình giảm dần từ Bắc xuống Nam.
Ở phía Đông Bắc Mỹ:
Bờ Đông của Bắc Mỹ bao gồm các tiểu bang từ Maine đến Florida. Địa hình ở khu vực này chủ yếu là đồng bằng và thấp đồi điển hình dãy núi A-pa-lat bán đảo Labrado có độ cao trung bình dưới 1500m. Thung lũng sông Mississippi chảy qua khu vực này và là một trong những hệ thống sông lớn nhất ở Bắc Mỹ. Bờ Đông của Bắc Mỹ cũng có nhiều bãi biển, nhưng chúng thường không rộng lớn như bờ biển phía Tây. Vùng đất này cũng có nhiều khoáng sản đặc biệt là trữ lượng than và sắt lớn.
Sự phân hóa địa hình của Bắc Mỹ đã diễn ra trong hàng triệu năm và là kết quả của các yếu tố động lực và tĩnh lực phức tạp. Cụ thể phải kể đến:
Nguyên nhân đầu tiên phải kể đến đó là hoạt động địa chất của vỏ trái đất. Bắc Mỹ nằm trên những đường biên giới của các mảng kiến tạo lục địa khác nhau. Sự va chạm và di chuyển của các mảng này trong hàng triệu năm đã tạo ra các dãy núi và các địa hình đặc biệt khác nhau trong khu vực này.
Nguyên nhân thứ hai phải kể đến đó là thời tiết và biến đổi khí hậu: Khí hậu có vai trò quan trọng trong hình thành địa hình. Bởi nó ảnh hưởng đến sự tăng giảm mực nước biển và hình dạng của bờ biển nơi đây. Cũng như ảnh hưởng đến sự khô hạn của các khu vực sa mạc hay những cơn bão tuyết, mưa lớn.
Khu vực phía Tây của hệ thống Cooc-đi-e đóng vai trò như một bức tường chắn gió Tây ôn đới từ Thái Bình Dương vào nội địa, gây ra nhiều mưa ở miền ven biển phía Tây và ít mưa trên sườn Đông và cao nguyên nội địa. Dãy núi A-pa-lat ở phía Đông có chiều cao thấp hẹp, tác động sâu hơn đến khí hậu của lục địa Bắc Mỹ từ Đại Tây Dương.
Ở miền đồng bằng trung tâm, cấu trúc của lòng máng khổng lồ tạo ra một hành lang cho các khối khí lạnh từ Bắc Băng Dương chảy xuống phía Nam, trong khi các khối khí nóng từ phía Nam lại tràn lên gây ra các hiện tượng thời tiết cực đoan như gió xoáy, lốc và vòi rồng.
Với sự phân hóa địa hình vô cùng phức tạp này nó đã phần nào gây ảnh hưởng đến đời sống con người. Cụ thể, dãy núi Rocky Mountains và Sierra Nevada là nguồn nước lớn cho các vùng đất ven biển phía Tây và cung cấp nước cho nông nghiệp. Đồng bằng Mississippi cung cấp nguồn thực phẩm cho nhiều người dân ở khu vực Đông Nam Hoa Kỳ.
Nghiêm trọng hơn sự phân hóa địa hình này đã vô tình tạo ra các mối đe dọa thiên tai như: Động đất, lụt lội, và cháy rừng. Ví dụ như ở vùng San Andreas ở California là khu vực động đất nổi tiếng thế giới, và các vùng ven biển của Bắc Mỹ thường xuyên bị ảnh hưởng bởi các cơn bão và sóng thần.
Với sự hoạt động mạnh mẽ của địa hình và các tầng địa chất tạo cho Bắc Mỹ các cơ hội về phát triển kinh tế nhờ khoáng sản. Các dãy núi Rocky Mountains và Sierra Nevada là nơi khai thác khoáng sản lớn như vàng, bạc và đồng. Đồng bằng Mississippi cung cấp nguồn thực phẩm cho nhiều người dân và cung cấp nguồn năng lượng từ dầu mỏ và khí đốt.
Trong bài viết trên đây Dubaothoitiet đã trình bày đặc điểm cơ bản về sự phân hóa địa hình khu vực Bắc Mỹ. Hy vọng những thông tin này sẽ thực sự hữu ích và phục vụ cho quá trình học tập của các bạn. Đọc thêm nhiều tin tức thú vị khác tại Dubaothoitiet nhé!